To jest taki kraj, że jak już do niego trafisz do prowokuje pytania. O jego przeszłość, tożsamość, o sam sens swojego istnienia. Przed przyjechaniem do Macedonii Północnej wiedziałem mało o Bałkanach. Gdy z niej wyjeżdżałem, wiedziałem jeszcze mniej. I dla tej prowokacji do odkrywania Bałkanów chyba najbardziej warto tam pojechać.

Łyse niemal opony starego mercedesa wzniosły w powietrze pył, który od dawna nie może doczekać się deszczu. Jest ranek, toteż blaszana konstrukcja busa nie nagrzała się jeszcze i można w miarę wygodnie jechać. Kierowca z papierosem w ustach, który zajął miejsce po zsuniętej na brodę maseczce, rozdaje nam beznamiętnie plastikowe torebki. On już wie, że na tej trasie może być rzygane.

Urlop all inlusive w zamkniętym hotelu czy wyprawa z plecakiem, własnym szlakiem bez pośredników? Każdy sposób jest dobry, jeśli pozwoli nam odpocząć. Jeden wariant różni się jednak od drugiego mniej więcej tym czym różni się sztuczne zapłodnienie od naturalnego: w obu przypadkach efekt jest ten sam, ale satysfakcja i przyjemność z tworzenia jest po stronie twórcy. Jak zaplanować samemu objazd po Bałkanach? Zerknijcie do naszego wpisu.

Kotor. Perła Adriatyku. Miasto południa przeniesione w scenerie fiordów północy zachwyciło nas. Wielu z tych, którzy tu trafiają, z czarnogórską ziemią stykają się po raz pierwszy na stołecznym lotnisku w Podgoricy – mieście, które z sukcesami bije się o palmę pierwszeństwa w konkursach na najbrzydszą stolicę Europy. Dlaczego Podgorica nie powala urodą i co ma z tym wspólnego pewien klimatyczny pub w Kotorze dowiecie się z tego wpisu!

W barku mojego dziadka stały wina domowej roboty, medale od prezydentów Rzeczpospolitej różnych ustrojów i kilka starych pocztówek. Mogłem to wszystko oglądać, tylko wtedy, kiedy dziadek szukał tam ważnych papierów, a nie szukał ich specjalnie często. Pamiętam jak drzwiczki kalwaryjskiego mebla opadały i w nozdrzach rozchodził się zapach francuskich perfum, przywiezionych kiedyś zza żelaznej kurtyny.

Nigdy nie poleciłbym komuś tego kraju. To kierunek do którego trzeba dojrzeć samemu. Albo i nie.  Wydawało mi się, że jestem gotowy na taki szok kulturowy. Bezmiaru odmienności  nie byłem jednak w stanie przyswoić, przejść do normalnego funkcjonowania – wszystko jedno czy na moich zasadach, czy na zasadach społeczeństwa w którym się znalazłem.  Mogłem się tylko zobojętnić. Czy jednak żałuję decyzji o tej podróży? Na pewno nie!

W Maroku byłem dwukrotnie. Żadne inne miejsce nie kazało mi tak bardzo wracać. Siedziałem w jednej z tych kawiarenek przy placu Batha. Elegancki kelner, podaje męskiej klienteli zamówienia s’il vous plaît, monsieur – słyszę co chwilę. Tego ciepłego, listopadowego wieczoru popijam miętową herbatę patrząc na ludzki potok ciągnący zakupy z medyny, albo goniący w jej czeluść by zanieść swe sprawy przed oblicze Allaha. Patrzę na to wszystko i jestem najszczęśliwszym człowiekiem na ziemi.

Kolejna podłożona bomba na ulicy, co rusz groźba konfliktu zbrojnego, masakry urządzane przez ISIS. Nieprawdopodobne, że był taki moment w ostatnim stuleciu, gdy  tereny pomiędzy Europą a dalekim wschodem, mogły przemierzać tłumy zbuntowanej młodzieży. Ucieczka od przerażająco przewidywalnej dorosłości, była jednym z powodów wyruszania w drogę bez nawigacji, internetu i łączności z domem. Szlak przez Turcję, Iran, Afganistan, Pakistan, Indie, aż do Nepalu, wyznaczył nowy styl podróżowania, nigdy wcześniej nie znany. Droga hippisów zniknęła na zawsze, ale sposób jej przemierzania, jest coraz bardziej powszechny.

Nie ma drugiego takiego miejsca na świecie, w  którym deszczowa słota jest czymś wyczekiwanym. Wgania ona do praskich piwiarni, dając wymówkę wszelkim innym aktywnościom. Dlatego wiosenne i jesienne weekendy wydają się być idealnym pomysłem na odwiedziny naszych sąsiadów, którzy zbierają siły przed kolejnym wakacyjnym, najazdem turystów.

Pojechałem tam, bo chciałem uciec od miasta. Ale tak bardzo, że nawet pobliskie Bieszczady, pełne podobnych mi zbiegów, wydawały się zbyt komercyjne.  Beskid Niski: wyludniony, w rozkładzie, zadający pytanie o minione; ten Beskid który znam z książek Andrzeja Stasiuka, ten przygarnął mnie najbardziej.