Nigdy nie poleciłbym komuś tego kraju. To kierunek do którego trzeba dojrzeć samemu. Albo i nie.  Wydawało mi się, że jestem gotowy na taki szok kulturowy. Bezmiaru odmienności  nie byłem jednak w stanie przyswoić, przejść do normalnego funkcjonowania – wszystko jedno czy na moich zasadach, czy na zasadach społeczeństwa w którym się znalazłem.  Mogłem się tylko zobojętnić. Czy jednak żałuję decyzji o tej podróży? Na pewno nie!

W Maroku byłem dwukrotnie. Żadne inne miejsce nie kazało mi tak bardzo wracać. Siedziałem w jednej z tych kawiarenek przy placu Batha. Elegancki kelner, podaje męskiej klienteli zamówienia s’il vous plaît, monsieur – słyszę co chwilę. Tego ciepłego, listopadowego wieczoru popijam miętową herbatę patrząc na ludzki potok ciągnący zakupy z medyny, albo goniący w jej czeluść by zanieść swe sprawy przed oblicze Allaha. Patrzę na to wszystko i jestem najszczęśliwszym człowiekiem na ziemi.

Kolejna podłożona bomba na ulicy, co rusz groźba konfliktu zbrojnego, masakry urządzane przez ISIS. Nieprawdopodobne, że był taki moment w ostatnim stuleciu, gdy  tereny pomiędzy Europą a dalekim wschodem, mogły przemierzać tłumy zbuntowanej młodzieży. Ucieczka od przerażająco przewidywalnej dorosłości, była jednym z powodów wyruszania w drogę bez nawigacji, internetu i łączności z domem. Szlak przez Turcję, Iran, Afganistan, Pakistan, Indie, aż do Nepalu, wyznaczył nowy styl podróżowania, nigdy wcześniej nie znany. Droga hippisów zniknęła na zawsze, ale sposób jej przemierzania, jest coraz bardziej powszechny.

Nie ma drugiego takiego miejsca na świecie, w  którym deszczowa słota jest czymś wyczekiwanym. Wgania ona do praskich piwiarni, dając wymówkę wszelkim innym aktywnościom. Dlatego wiosenne i jesienne weekendy wydają się być idealnym pomysłem na odwiedziny naszych sąsiadów, którzy zbierają siły przed kolejnym wakacyjnym, najazdem turystów.

Pojechałem tam, bo chciałem uciec od miasta. Ale tak bardzo, że nawet pobliskie Bieszczady, pełne podobnych mi zbiegów, wydawały się zbyt komercyjne.  Beskid Niski: wyludniony, w rozkładzie, zadający pytanie o minione; ten Beskid który znam z książek Andrzeja Stasiuka, ten przygarnął mnie najbardziej.

To musiało być wtedy, gdy usłyszałem po raz pierwszy Sodade CesariiEvory.  Ładunek melancholii i tęsknoty Bóg wie zaczym, pomieszany z gitarowym brzmieniem tego cieplejszego końca naszego kontynentu, sprawił, że zamarzyłem o niespiesznym wieczorze, który wychodzi mi naprzeciw gdy idę uliczkami Lizbony by w przyciasnej knajpce, przy dźwiękach Fado napić się portugalskiego wina.