Wchodzimy na ścieżkę, która nie jest nawet dobrze oznakowana. Właściwie, to nie jest oznakowana wcale. Zamiast ludzi spotykamy stado muflonów. Rozległe widoki i tchnienie przeszłości skryte w ruinach najwyżej położonego w Polsce zamku czy pałacyku myśliwskiego Hochbergów, są obietnicą składaną każdemu, kto zechcę odwiedzić Waligórę.

Był 18 czerwca 1815 roku, kiedy na polach Waterloo, kończyła się hegemonia znienawidzonego przez Rosjan, Anglików i Prusaków boga wojny. Jej wynik przypieczętował kres epoki napoleońskiej i ustanowił nowy europejski ład na kolejne 100 lat. Napoleon Bonaparte musiał ostatecznie ustąpić przed wojskami angielskiego generała Arthura Wellesley’a i pruskiego feldmarszałka Gebharda Blüchera.To był jego koniec. Dowódca Anglików pochowany z wielkimi honorami spoczywa do dziś w londyńskiej katedrze św. Pawła. Zwłoki Blüchera wywleczone z grobu przez radzieckich wojaków, rozjechały wojskowe pojazdy gdzieś na drodze pod Kątami Wrocławskimi. Gdzie spędził jesień życia jeden z najwybitniejszych pruskich dowódców? Jedziemy to sprawdzić!

Nigdy nie poleciłbym komuś tego kraju. To kierunek do którego trzeba dojrzeć samemu. Albo i nie.  Wydawało mi się, że jestem gotowy na taki szok kulturowy. Bezmiaru odmienności  nie byłem jednak w stanie przyswoić, przejść do normalnego funkcjonowania – wszystko jedno czy na moich zasadach, czy na zasadach społeczeństwa w którym się znalazłem.  Mogłem się tylko zobojętnić. Czy jednak żałuję decyzji o tej podróży? Na pewno nie!

W Maroku byłem dwukrotnie. Żadne inne miejsce nie kazało mi tak bardzo wracać. Siedziałem w jednej z tych kawiarenek przy placu Batha. Elegancki kelner, podaje męskiej klienteli zamówienia s’il vous plaît, monsieur – słyszę co chwilę. Tego ciepłego, listopadowego wieczoru popijam miętową herbatę patrząc na ludzki potok ciągnący zakupy z medyny, albo goniący w jej czeluść by zanieść swe sprawy przed oblicze Allaha. Patrzę na to wszystko i jestem najszczęśliwszym człowiekiem na ziemi.

Kolejna podłożona bomba na ulicy, co rusz groźba konfliktu zbrojnego, masakry urządzane przez ISIS. Nieprawdopodobne, że był taki moment w ostatnim stuleciu, gdy  tereny pomiędzy Europą a dalekim wschodem, mogły przemierzać tłumy zbuntowanej młodzieży. Ucieczka od przerażająco przewidywalnej dorosłości, była jednym z powodów wyruszania w drogę bez nawigacji, internetu i łączności z domem. Szlak przez Turcję, Iran, Afganistan, Pakistan, Indie, aż do Nepalu, wyznaczył nowy styl podróżowania, nigdy wcześniej nie znany. Droga hippisów zniknęła na zawsze, ale sposób jej przemierzania, jest coraz bardziej powszechny.

Nie ma drugiego takiego miejsca na świecie, w  którym deszczowa słota jest czymś wyczekiwanym. Wgania ona do praskich piwiarni, dając wymówkę wszelkim innym aktywnościom. Dlatego wiosenne i jesienne weekendy wydają się być idealnym pomysłem na odwiedziny naszych sąsiadów, którzy zbierają siły przed kolejnym wakacyjnym, najazdem turystów.

Pojechałem tam, bo chciałem uciec od miasta. Ale tak bardzo, że nawet pobliskie Bieszczady, pełne podobnych mi zbiegów, wydawały się zbyt komercyjne.  Beskid Niski: wyludniony, w rozkładzie, zadający pytanie o minione; ten Beskid który znam z książek Andrzeja Stasiuka, ten przygarnął mnie najbardziej.

Dziś Karkonosze odwiedzają miliony, ale zanim masowa turystyka wdarła się na najwyższe szczyty Dolnego Śląska, musiała skądś posyłać ku nim pełne trwogi i ciekawości spojrzenia. Jeleniogórski Koniec Świata i Perła Zachodu to jedne z tych miejsc.

Sudetenstraße, czyli Droga Sudecka, była oczkiem w głowie dowódcy Luftwaffe – Hermanna Göringa. Budowana pod pozorem stworzenia górskiej trasy widokowej, w rzeczywistości miała służyć szybkiemu przerzucaniu wojsk i obronie pogranicza III Rzeszy. Piękne widoki obiecywane przez drogę przysłania w wielu miejscach wysoki las, który zdążył przez ostatnie dziesięciolecia znacznie przyrosnąć. Nie zmienia to jednak faktu, że dawna Autostrada Sudecka jest świetnym pomysłem na rowerowy wypoczynek z historią w tle.

To było kilka lat temu, któregoś ciepłego wieczoru, kiedy wytargałem pod samą Krzyżną Górę swój namiot i rower. Nigdy wcześniej nie spałem sam w lesie i chciałem sprawdzić jakie to jest. Z pobliskich Karpnik dobiegało dudnienie i prosta melodia tego, co akurat było na czasie. Karpniki świętowały. Dobrze – pomyślałem. – Przynajmniej nie będę słyszał tych napędzających stracha odgłosów łamania patyków niewiadomo przez co, albo innych takich. Nie wiedziałem wtedy jeszcze o kondukcie żałobnym, na który trafić można w tutejszych lasach w taką bezchmurną noc jak ta. Kondukcie o tyle niezwykłym, że żaden z jego uczestników nie miał głowy.